Việc đảm bảo nguồn cung xăng dầu, giải pháp nào để kiểm soát giá xăng dầu là những vấn đề nóng được đưa ra tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương chiều 16/6/2022.
Nỗ lực đảm bảo nguồn cung xăng dầu
Thông tin về tình hình xăng dầu, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho hay Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn phải dừng sản xuất, đến nay vẫn chưa ổn định và chưa có cam kết về nhu cầu. Số lượng cửa hàng phải dừng, đóng cửa không cung cấp xăng dầu chiếm tỉ lệ nhỏ, cơ quan kiểm soát và quản lý thị trường làm việc liên tục, theo báo cáo mỗi ngày có từ hơn 20 cửa hàng tại thời điểm nào đó không bán, nhưng không có nghĩa là thiếu xăng.
Bộ Công Thương đã xây dựng đề án nâng mức dự trữ xăng dầu quốc gia và trình Chính phủ.
Bà Lê Việt Nga- Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước cũng cho biết, hiện Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn còn "chập chờn" trong cung cấp, nên Bộ Công Thương đã có văn bản chỉ đạo doanh nghiệp đầu mối duy trì nguồn cung trong nước, đảm bảo cân đối cung cầu.
Đối với vấn đề giảm thuế xăng dầu, Bộ Công Thương luôn phối hợp với Bộ Tài chính và các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu trong nước để nắm bắt kịp thời tình hình thị trường, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt vấn đề giảm thuế. Việc giảm thuế môi trường đã giúp giá xăng dầu trong nước không bị tăng sốc khi thị trường thế giới tăng phi mã – bà Lê Việt Nga khẳng định.
Thực tế, giá bình quân mặt hàng xăng dầu thế giới để tính giá cơ sở điều hành từ đầu năm tăng cao nhất lên tới trên 84%, nhưng giá trong nước chỉ tăng ở mức cao nhất là trên 62%. Việc điều hành giá hiệu quả như vậy là nhờ có sự tham gia quan trọng từ các giải pháp vĩ mô của kinh tế Việt Nam cũng như có vai trò của quỹ bình ổn giá xăng dầu. Mức tăng này cũng giúp kiềm chế đà tăng của CPI chỉ với 2,25% sau 5 tháng đầu năm, trong khi các nước lân cận, mức lạm phát cao hơn nhiều- bà Lê Việt Nga cho hay.
Bộ Công Thương cũng phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng cơ sở dữ liệu về điều hành xăng dầu bằng công nghệ số. Việc áp dụng công nghệ số được thực hiện nhằm nắm bắt nguồn cung cũng như hoạt động phân phối loại hàng hoá đặc biệt này tại thị trường nội địa để đảm bảo luôn luôn cân đối được cung cầu cũng như an ninh năng lượng.
Trước việc nhiều chuyên gia có ý kiến đề xuất bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Bộ Công Thương cho rằng, cần tiếp tục nghiên cứu kỹ, tham khảo ý kiến của các đơn vị với Bộ Tài chính đối với việc có nên bỏ quỹ này đi không trong bối cảnh thời gian qua, quỹ đã hỗ trợ hiệu quả cho việc giá xăng dầu không tăng quá sốc và tránh những cộng hưởng từ việc tăng giá.
Đối với việc bình ổn giá xăng dầu, hiện nay có 3 biện pháp. Thứ nhất là quỹ bình ổn giá xăng dầu, nhưng chỉ có giới hạn. Thời gian qua, quỹ này đã đóng góp rất lớn cho việc ổn định giá xăng dầu trong nước và tránh ảnh hưởng quá lớn đến việc tăng giá các loại hàng hoá khác, trong bối cảnh xăng dầu là đầu vào cho rất nhiều mặt hàng.
Công cụ thứ hai là thuế. Bộ Công Thương đã có đề xuất phải giảm thuế, đặc biệt là thuế bảo vệ môi trường và một số loại thuế phí, khác. Đây là sự đánh đổi vì nếu giá xăng dầu tăng quá cao sẽ ảnh hưởng đến sản xuất trong nước.
Biện pháp thứ ba là giảm tác động của việc tăng giá xăng dầu. Đó chính là chính sách an sinh để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp.
Đề xuất nâng mức dự trữ xăng dầu quốc gia
Đối với vấn đề dự trữ xăng dầu, bà Nguyễn Thúy Hiền- Phó vụ trưởng Vụ Tổng hợp cho biết, tại Việt Nam, cơ cấu dự trữ xăng dầu đến từ 3 nguồn: dự trữ trong sản xuất, dự trữ thương mại và dự trữ quốc gia. Hiện nay, dự trữ sản xuất đến từ 2 nhà máy lọc dầu. Dự trữ thương mại nằm ở các thương nhân kinh doanh xăng dầu, doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối. Cuối cùng là nguồn dự trữ quốc gia.
Mục đích của dự trữ quốc gia là sử dụng khi nguồn cung thiếu. Trong thời gian vừa qua, vai trò từ nguồn dự trữ của doanh nghiệp là rất quan trọng, đã đóng góp lớn trong bảo đảm nguồn của thị trường trong nước. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, nguồn dự trữ xăng dầu quốc gia so với các nước khác như Mỹ hoặc Nhật Bản còn mỏng. Để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, Bộ Công Thương xây dựng đề án nâng mức dự trữ quốc gia xăng dầu, hiện Bộ Công Thương đang lấy ý kiến Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư để nâng cao hơn nữa mức dự trữ này- Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho hay.
Về ý kiến nhập khẩu xăng dầu từ Malaysia, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, tất cả các quốc gia đều tiếp cận giá xăng dầu như nhau trên thị trường thế giới và hiện Việt Nam đang chọn giá xăng Singapore- cơ quan đưa ra thông tin chính thống về giá cả xăng dầu hằng ngày làm cơ sở tính giá xăng dầu. Đây cũng là cơ sở để tính giá xăng dầu trong nước. Với Malaysia, Thứ trưởng cho rằng, cũng không có khác biệt vì một số doanh nghiệp vẫn đang nhập khẩu và tiếp cận như nhau về nguồn cung, cũng như mức giá xăng dầu.
Lê Kim Liên (t/h)
