“Nhập khẩu lạm phát” nguy cơ quay trở lại

10:43 03/03/2022

Dấu hiệu “nhập khẩu lạm phát” đã xuất hiện ngay từ đầu năm. Giá nhập khẩu (giá mua hàng từ nước ngoài của doanh nghiệp) 2 tháng qua so với cùng kỳ năm trước tăng khá cao.

Nhập khẩu lạm phát tiếp tục

Giá nhập khẩu tăng trong 2 tháng đầu năm làm cho kim ngạch nhập khẩu tăng cao hơn xuất khẩu (115,9% so với 13,2%), tác động tiêu cực đến cán cân thương mại (chuyển sang nhập siêu 936 triệu USD, ngược chiều với xuất siêu 299 triệu USD của cùng kỳ). Cán cân thương mại thâm hụt thì Ngân hàng Nhà nước sẽ không thể mạnh tay mua ngoại tệ để tăng dự trữ ngoại hối (sẽ làm tăng tỷ giá), trong khi tổng dự trữ ngoại hối mới vượt qua 3 tháng nhập khẩu là ranh giới an toàn tài chính theo thông lệ quốc tế.

Kim ngạch nhập khẩu tăng có một phần quan trọng do giá nhập khẩu tăng, còn lượng nhập khẩu không tăng, thậm chí có loại còn bị giảm (như phế liệu sắt thép, hạt điều, than, khí đốt hóa lỏng, chất dẻo nguyên liệu, sắt thép, kim loại thường khác…). Việc “đứt gãy” nguồn cung trong 2 năm trước có một phần do đại dịch, một phần do giá nhập khẩu tính bằng USD tăng cao… Nếu đại dịch chưa được kiểm soát và giá nhập khẩu tiếp tục tăng cao, thì “nhập khẩu lạm phát” sẽ lại tiếp tục.

Trong năm 2021, “nhập khẩu lạm phát” tuy đã tác động đến Việt Nam, nhưng mới chủ yếu là khâu sản xuất, làm cho chi phí sản xuất, xây dựng tăng, nhưng giá bán sản phẩm tăng thấp hơn, đã ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế, chưa chuyển sang hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng, bị chặn lại do gặp phải sức mua bị giảm, nên CPI không những không tăng cao hơn mục tiêu, mà còn thấp hơn năm trước. Năm nay, CPI diễn biến có thể khác, một mặt do yếu tố “chi phí đẩy” từ sản xuất chuyển sang, mặt khác do giá nhập khẩu tiếp tục tăng cao.

Năm trước, giá nhập khẩu tính bằng USD tăng cao, nhưng tỷ giá VND/USD bị giảm, nên giá nhập khẩu tính bằng USD không tăng tương ứng, việc “nhập khẩu lạm phát” đã bị chặn lại một phần nào. Năm nay diễn biến có thể khác. Tỷ giá VND/USD sẽ khó tiếp tục giảm nữa, mà sẽ tăng lên, thậm chí có thể ở mức tăng 2% theo định hướng trước đây.

Nếu tỷ giá VND/USD tăng, thì giá nhập khẩu tính bằng VND sẽ tăng và tăng kép, tác động không nhỏ đối với CPI về 2 mặt: “nhập khẩu lạm phát” thực sự và tác động đến tâm lý “kỳ vọng lạm phát”. Yếu tố tâm lý tuy không phải là yếu tố kinh tế trực tiếp, nhưng trong những trường hợp và những thời điểm nhất định lại tác động mạnh hơn cả yếu tố kinh tế. Hơn nữa, tác động “cộng hưởng” thường lớn hơn từng yếu tố cộng lại…

Giá nhập khẩu tăng trong 2 tháng đầu năm làm cho kim ngạch nhập khẩu tăng cao hơn xuất khẩuGiá nhập khẩu tăng trong 2 tháng đầu năm làm cho kim ngạch nhập khẩu tăng cao hơn xuất khẩu

Giải pháp xử lý

Để xử lý tác động của “nhập khẩu lạm phát”, cần có những giải pháp tổng hợp. Biện pháp cơ bản là cần đẩy mạnh xuất khẩu, kiểm soát nhập khẩu.

Về xuất khẩu, cần khắc phục sự yếu kém của công nghiệp hỗ trợ, khắc phục tình trạng gia công, lắp ráp ngay cả đối với khu vực có vốn đầu tư nước ngoài; kiểm tra lại lượng xuất khẩu một số mặt hàng bị giảm, trong khi giá tăng, như hạt điều, hạt tiêu, sắn và sản phẩm sắn, than, dầu thô, xơ sợi dệt, sắt thép...; giá một số mặt hàng tăng cao, nhưng lượng tăng thấp, như cà phê, phân bón, chất dẻo nguyên liệu, cao su...

Về nhập khẩu, cần tập trung vào việc kiểm soát nhập khẩu có liên quan đến “xuất xứ”, lợi dụng “tiêu thụ hộ”, “xuất khẩu giùm”… Kiểm tra lại việc nhập khẩu một số mặt hàng giá tăng khá cao nhưng lượng cũng tăng, như lúa mì, đậu tương, phân bón, sản phẩm từ cao su...

Về tỷ giá, Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục các giải pháp như điều hành tỷ giá trung tâm, lãi tiền gửi ngoại tệ bằng 0%… Việc điều chỉnh tăng tỷ giá VND/USD cũng cần được tính đến để góp phần khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu, nhưng cũng chỉ nên ở mức nhẹ, trên dưới 1%; phương thức điều hành cần tiếp tục thông qua tỷ giá trung tâm (“trườn bò”), không “giật cục”, vừa hạn chế “đón lõng” đầu cơ, vừa “linh hoạt” theo tín hiệu thị trường…

 Minh Nhung

  • Cùng chuyên mục

Thời tiết ngày 9/9/2025: Hà Nội, Bắc Bộ đón đợt mưa lớn

Từ chiều 9/9, miền Bắc hứng đợt mưa lớn, kết thúc chuỗi ngày nắng nóng cục bộ, trọng tâm mưa là vùng núi và trung du với lượng mưa có nơi vượt 300mm.

Tin tức - 05:25 09/09/2025

Việt Nam tham dự Hội nghị Tư lệnh Không quân ASEAN lần thứ 22

Việt Nam dự hội nghị nhằm tiếp tục khẳng định chính sách quốc phòng hòa bình, tự vệ của mình, đồng thời thể hiện tinh thần chủ động tích cực và trách nhiệm trong hợp tác quốc phòng - an ninh khu vực.

Tin tức - 20:56 08/09/2025

Dự báo thời tiết ngày 8/9: Bắc Bộ tiếp tục nắng nóng, tối mưa dông

Theo Trung tâm Dự báo KTTV, ngày 8/9, khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng, có nơi có nắng nóng 36 độ.

Tin tức - 22:30 07/09/2025

Dự báo thời tiết 7/9/2025: Miền Bắc tiếp tục nắng nóng, sắp đón đợt mưa lớn

Dự báo thời tiết 7/9/2025, nắng nóng vẫn tiếp diễn ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ với mức nhiệt cao nhất trên 35 độ. Từ TP. Đà Nẵng đến Lâm Đồng và Nam Bộ cục bộ mưa to đến rất to, chủ yếu vào chiều tối.

Tin tức - 05:30 07/09/2025

Áp thấp nhiệt đới tiến vào Biển Đông, nguy cơ thành bão số 7

Các chuyên gia khí tượng nhận định, trong chiều tối và đêm 6/9, áp thấp nhiệt đới trên biển Đông sẽ mạnh lên thành bão, trở thành cơn bão thứ 16 trên khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương, cơn bão số 7 hoạt động trên biển Đông (tên quốc tế sẽ là Tapah).

Tin tức - 13:33 06/09/2025

Tổng Bí thư Tô Lâm: Phát huy cao độ bản lĩnh, trí tuệ, nghệ thuật quân sự Việt Nam

Sáng 6/9, tại Hà Nội, Quân ủy Trung ương - Bộ Quốc phòng tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam (7/9/1945 - 7/9/2025) và đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương dự và phát biểu tại Lễ kỷ niệm.

Tin tức - 13:04 06/09/2025

Tám tháng đầu năm 2025: FDI vào Việt Nam tăng mạnh, vượt 26 tỷ USD

Số liệu mới công bố từ Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính đến ngày 31/8/2025, tổng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đăng ký vào Việt Nam đạt 26,14 tỷ USD, tăng 27,3% so với cùng kỳ năm trước. Con số này bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài, cho thấy sức hút của Việt Nam vẫn duy trì mạnh mẽ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động.

Tin tức - 11:45 06/09/2025

80 năm truyền thống, giáo dục Việt Nam mở ra chặng đường đổi mới

Sáng 5/9, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục gắn với khai giảng năm học 2025 – 2026. Lần đầu tiên, 52.000 cơ sở giáo dục trên cả nước cùng chào cờ, hát Quốc ca và kết nối trực tuyến với điểm cầu trung tâm, tạo nên khoảnh khắc thiêng liêng, lan tỏa tinh thần đoàn kết, khát vọng đổi mới nền giáo dục Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới.

Tin tức - 06:42 05/09/2025

Dự báo thời tiết ngày 5/9/2025: Nắng nóng oi bức tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày 5/9, Bắc Bộ nắng nóng, thủ đô Hà Nội có nơi nắng nóng gay gắt trên 36 độ.

Tin tức - 06:14 05/09/2025

Tổng Bí thư Tô Lâm: Phát triển ứng dụng năng lượng nguyên tử phải là chiến lược lâu dài

Chiều 4/9, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã đến thăm, làm việc tại Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (Bộ Khoa học và Công nghệ) về kết quả hoạt động và định hướng phát triển Viện trong giai đoạn mới.

Tin tức - 21:41 04/09/2025