Theo bà Đại Khả Quỳnh, Trưởng ban Sở hữu trí tuệ, Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), trước tình trạng vi phạm về sở hữu trí tuệ, hàng giả, hàng nhái đối với nhóm phụ tùng, kiểu dáng xe máy gia tăng có nguy cơ gây mất an toàn cho người sử dụng, VAMM đã thành lập một Tổ chuyên chống hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ.
Trong những tháng đầu năm 2022, VAMM đã phát hiện và phối hợp cùng cơ quan chức năng xử lý 292 trường hợp bán hàng giả, hàng nhái. Trong đó, dầu giả hơn 2.000 chai, má phanh 950 cái, lọc gió 300 cái…
Tuy nhiên, theo đánh giá của các doanh nghiệp, các vụ việc được cơ quan chức năng xử lý chỉ là bề nổi của tảng băng chìm.
Lực lượng chức năng kiểm tra hàng hóa vi phạm.
Đơn cử, trong năm 2021, lực lượng chức năng phát hiện và xử lý 394 trường hợp phụ tùng xe máy, xe điện hàng giả hàng nhái, nhưng theo VAMM ước tính có tới 5.681 cửa hàng vi phạm trên toàn quốc.
Mới đây nhất, Cục Quản lý thị trường tỉnh Ninh Thuận đã phối hợp với Công ty Luật TNHH Phạm và Liên Danh kiểm tra 6 cơ sở kinh doanh phụ tùng xe máy trên địa bàn thành phố Phan Rang - Tháp Chàm. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện các cơ sở đang kinh doanh, bày bán một số loại phụ tùng xe máy có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu Honda và Yamaha đang được bảo hộ của Công ty Honda Motor và Công ty Yamaha Motor tại Việt Nam.
Tình trạng hàng giả, hàng nhái, vi phạm sở hữu trí tuệ, kiểu dáng công nghiệp được bán công khai trên môi trường mạng. Thống kê giai đoạn 2016-2021, mỗi năm có khoảng 31.000 phụ tùng xe máy giả bị thu giữ, phương thức vi phạm đang ngày càng tinh vi hơn, hàng chủ yếu bán trên kênh online.
Theo dẫn chứng của bà Đại Khả Quỳnh, chúng ta dễ dàng thấy các trang thương mại điện tử uy tín như Shopee hay Lazada bày bán rất nhiều hàng giả, hàng nhái không rõ nguồn gốc nhưng lại ghi hàng chính hãng. Thậm chí, nhiều đối tượng sản xuất hàng giả, hàng nhái rất tinh vi như có đơn vị sản xuất xe máy điện nhái kiểu dáng công nghiệp của các dòng xe có thương hiệu chỉ thay đổi một số chi tiết nhỏ trong kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ để áp dụng cho sản phẩm của mình, khiến việc xử lý càng trở nên khó khăn hơn.
Do đó, để bảo vệ người tiêu dùng nhận diện được phụ tùng xe máy chính hãng, bà Đại Khả Quỳnh khuyến cáo khi mua các sản phẩm người tiêu dùng lưu ý những dấu hiệu ban đầu về bao bì và tem nhãn là một yếu tố rất là quan trọng như: tất cả phụ tùng, linh kiện đều được đóng gói trong bao bì đạt tiêu chuẩn, còn nguyên vẹn, ko rách nát; tem nhãn dán, logo được in chữ sắc nét, không ngắt quãng và có mã số phụ tùng in trên bao bì cùng hướng dẫn sử dụng.
VAMM mong muốn trong thời gian tới phối hợp với các cơ quan chuyên ngành nhằm đẩy mạnh tuyên truyền để người tiêu dùng ý thức hơn trong việc thực thi bảo vệ quyền lợi cũng như nghĩa vụ của mình về chống hàng giả, hàng nhái, đặc biệt là trong lĩnh việc xe máy, phụ tùng xe máy. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng tiếp tục đẩy mạnh kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện hàng giả, hàng nhái trên thị trường và các biện pháp xử lý thích hợp cũng như nâng cao mức hình phạt để đẩy mạnh tính răn đe.
Việt Anh