Các doanh nghiệp khởi nghiệp ngành hàng tiêu dùng và thực phẩm muốn tìm một chỗ đứng trong kênh bán lẻ hiện đại – siêu thị là điều không dễ dàng bởi quy mô của các doanh nghiệp còn nhỏ lẻ, chưa đáp ứng được những tiêu chí cơ bản…
Tại hội thảo “Kết nối sản phẩm của doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo vào siêu thị và các kênh phân phối” do Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, trong giai đoạn 2016-2020, làn sóng khởi nghiệp tại Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Trong đó, ý tưởng khởi nghiệp trong lĩnh vực thực phẩm, tuy còn mới mẻ, nhưng không ít tiềm năng bởi đây là vấn đề được cả xã hội quan tâm. Những dự án trong lĩnh vực thực phẩm đã đáp ứng nhu cầu cấp thiết của cộng đồng, cung cấp nguồn cung dồi dào cho các kênh phân phối.
Đến nay đã có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đưa ra thị trường sản phẩm thực phẩm an toàn, có chất lượng, bước đầu nhận được sự ủng hộ của người tiêu dùng và thâm nhập được vào hệ thống phân phối hiện đại như: MM Mega Market, Lotte, Vinmart, Coopmart…
Song thực tế, để tham gia được vào chuỗi phân phối bán lẻ hiện đại là việc không đơn giản đối các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Do quy mô của các doanh nghiệp còn nhỏ lẻ, chưa đáp ứng được những tiêu chí cơ bản của hệ thống phân phối hiện đại như giấy tờ pháp lý, chứng nhận chất lượng, mẫu mã sản phẩm…
Trong khi đó, khảo sát người tiêu dùng Việt Nam của Deloitte 2020 cho thấy, hơn 56% quyết định mua hàng của người tiêu dùng đối với mặt hàng thực phẩm là các yếu tố nằm trong hạng mục an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, người tiêu dùng ở tất cả các nhóm thu nhập đều có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến nguồn gốc, xuất xứ của thực phẩm.
Nhiều sản phẩm của doanh nghiệp khởi nghiệp chưa đáp ứng được những tiêu chí cơ bản của hệ thống phân phối hiện đại
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng đồng tình cho rằng, lĩnh vực bán lẻ tại Việt Nam đang tăng trưởng rất nhanh với quy mô thị trường có thể đạt tới 180 tỷ USD trong vòng 3 năm tới. Đây là cơ hội cho các sản phẩm hàng tiêu dùng nhanh và thực phẩm của các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Do đó, để tiếp cận được các kênh phân phối, bán lẻ trong và ngoài nước, các doanh nghiệp khởi nghiệp cần có những điều chỉnh kịp thời về cơ cấu và năng lực sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường.
Theo ông Đào Trọng Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương), ở góc độ tuân thủ, doanh nghiệp kể cả doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo khi sản xuất, sáng tạo ra sản phẩm, hàng hóa cần chủ động nắm bắt các thông tin về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, kết nối với cơ quan quản lý nhà nước khi cần thiết để đảm bảo hàng hóa được lưu thông trên thị trường thuận lợi.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải
Việc xây dựng chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ bền vững rất quan trọng với các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực này. Theo bà Trần Kim Nga, Giám đốc đối ngoại MM Mega Market, chuỗi sản xuất – tiêu thụ sẽ là giải pháp ổn định đối với người nông dân giúp hàng hoá được tiêu thụ với giá cả ổn định, an toàn, ít rủi ro. Mặt khác được doanh nghiệp đầu tư giống, vật tư nông nghiệp, tư vấn kỹ thuật để yên tâm sản xuất.
Còn với doanh nghiệp, có thể chủ động được nguồn cung sản phẩm, chất lượng được quản lý. “Như vậy, bài toán về chất lượng nông sản, đảm bảo nhu cầu tiêu dùng nông sản trong nước, nâng cao được giá trị gia tăng và phát triển nông nghiệp một cách bền vững trước những biến động của thị trường được giải quyết”, bà Nga nhận định.
Theo ông Đỗ Thắng Hải, cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" được Bộ Chính trị phát động từ năm 2009 đã đạt kết quả ấn tượng sau 12 năm triển khai thực hiện. Bộ Công Thương đã luôn đồng hành với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để vận động ưu tiên dùng hàng Việt Nam thông qua các kênh phân phối bán lẻ trong và ngoài nước.
Đến nay, tỷ lệ hàng Việt Nam tại các hệ thống phân phối bán lẻ luôn chiếm tỷ trọng cao, lên đến 90% tại các siêu thị sở hữu của các doanh nghiệp trong nước và trên 70% tại các siêu thị có vốn đầu tư nước ngoài.
Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chương trình kết nối, tăng cường xúc tiến thương mại, truyền thông và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam giao lưu, phát triển thị trường tại các kênh phân phối, bán lẻ để đưa đến tay người tiêu dùng những sản phẩm tuân thủ quy chuẩn, chất lượng tốt nhất.
Song Hà
