Thực phẩm siêu chế biến là sản phẩm tiện lợi nên được khá nhiều bà nội trợ bận rộn sử dụng tuy nhiên nếu tiêu thụ quá nhiều thực phẩm này có nguy cơ viêm ruột nặng.
Thực phẩm siêu chế biến bao gồm bánh nướng đóng gói và đồ ăn nhẹ, nước ngọt, ngũ cốc có đường, bữa ăn sẵn có chứa phụ gia thực phẩm và các sản phẩm thịt và cá, thường chứa nhiều đường, chất béo và muối bổ sung, thiếu vitamin và chất xơ. Đây toàn là những loại thực phẩm mang tới sự tiện lợi cho các bà nội trợ tuy nhiên nếu tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến siêu nhanh có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh viêm ruột (IBD) cao hơn.
Có thể gây viêm ruột
Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã sử dụng thông tin về dinh dưỡng của 116 nghìn người từ 35 đến 70 tuổi, sống ở 21 quốc gia có thu nhập thấp, trung bình và cao. Thời gian theo dõi trung bình là 9,7 năm. Trong thời gian này, 467 người tham gia được chẩn đoán mắc bệnh IBD, bao gồm bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng.
Sau khi điều chỉnh các yếu tố tiềm ẩn quan trọng khác, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, việc tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến siêu tốc có liên quan đến nguy cơ mắc IBD cao hơn. Những người tiêu thụ 5 hoặc nhiều hơn khẩu phần thực phẩm chế biến sẵn, nguy cơ viêm ruột tăng 82% so với những người ăn một khẩu phần thực phẩm chế biến sẵn/ngày.
Tăng nguy cơ béo phì
Nghiên cứu mối liên quan giữa thực phẩm siêu chế biến với một số vấn đề sức khỏe. Những người ăn nhiều thức ăn này có nhiều khả năng bị béo phì và mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và bệnh mạch máu bao gồm cả đột quỵ. Một nghiên cứu gần đây thậm chí còn gắn thực phẩm làm sẵn với nguy cơ ung thư.
Nghiên cứu mối liên quan giữa thực phẩm siêu chế biến với một số vấn đề sức khỏe. Những người ăn nhiều thức ăn này có nhiều khả năng bị béo phì và mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và bệnh mạch máu bao gồm cả đột quỵ.
Nguy cơ mắc nhiều bệnh nếu thường xuyên sử dụng thực phẩm siêu chế biến
Có khả năng mắc ung thư
Một nghiên cứu gần đây thậm chí còn gắn thực phẩm làm sẵn với nguy cơ ung thư. Các nhà nghiên cứu đã theo dõi thói quen ăn uống và hồ sơ sức khỏe của 104.980 người trưởng thành trong 5 năm. Những người ăn nhiều thực phẩm chế biến quá kỹ có nhiều khả năng mắc một số dạng ung thư nhất trong thời gian nghiên cứu. Sau đó, các nhà nghiên cứu xem xét nguy cơ ung thư dựa trên số lượng khẩu phần ăn trung bình mỗi ngày trong 5 năm. Đối với mỗi mức tăng 10% lượng thực phẩm chế biến quá kỹ, thì nguy cơ ung thư tổng thể tăng 12%. Đó là sự khác biệt giữa người ăn toàn bộ Twinkie mỗi tuần trong 5 năm và người ăn toàn bộ Twinkie cộng với một miếng khác mỗi tuần trong cùng một khoảng thời gian. Có thể do nguy cơ mắc các bệnh này mà các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ăn nhiều thực phẩm chế biến quá kỹ tương đương với cuộc sống ngắn hơn.
Ảnh hưởng tới quá trình trao đổi chất
Các chuyên gia vẫn chưa có những nhận định chắc chắn về tác hại của thực phẩm siêu chế biến là do những thực phẩm này chứa hay thiếu những gì. Một số hóa chất, chất bảo quản, chất tạo ngọt - thậm chí cả những chất không chứa calo - có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất.
Thực phẩm siêu chế biến, mặc dù không phải tất cả chúng, có xu hướng ít chất xơ và các chất dinh dưỡng thiết yếu khác. Nếu những món ăn nhẹ này thay thế thực phẩm toàn phần trong chế độ ăn uống thì người dùng sẽ bỏ lỡ những chất dinh dưỡng đó và có thể thấy những hậu quả sức khỏe đi kèm với đó. Về phần protein và chất xơ, giúp bạn cảm thấy no, có nghĩa là thực phẩm chứa những chất dinh dưỡng này có thể giúp kiểm soát lượng calo nạp vào trong cả ngày.
Không đáp ứng đủ dinh dưỡng như thực phẩm toàn phần
Một số nghiên cứu phát hiện ra rằng thực phẩm siêu chế biến, bất kể hàm lượng chất dinh dưỡng của chúng là bao nhiêu, đều không đáp ứng được như thực phẩm toàn phần. Điều đó có thể giải thích kết quả của một thí nghiệm gần đây, với nghiên cứu tiến hành ở 20 người trưởng thành khỏe mạnh trong phòng thí nghiệm dưới sự giám sát chặt chẽ trong 28 ngày. 10 người trong số họ nhận được chế độ ăn kiêng chủ yếu là thực phẩm chế biến cực nhanh, bao gồm bánh mì trắng, thịt ăn trưa, lát pho mát, khoai tây chiên và đồ uống ăn kiêng có đường nhân tạo. 10 người còn lại nhận được cùng một lượng calo, đường, chất xơ, chất béo và carbohydrate trong mỗi bữa ăn, nhưng chỉ ở dạng thực phẩm chưa qua chế biến và chế biến tối thiểu. Họ ăn những món như thịt bò với bông cải xanh, gạo lứt, táo và salad. (Lưu ý: Cần nhiều bông cải xanh và táo để tương ứng với lượng calo trong một bát khoai tây chiên).
Những người tham gia nghiên cứu chỉ có thể ăn thức ăn được cung cấp. Vào cuối 4 tuần, những người trong nhóm siêu chế biến đã ăn nhiều hơn khoảng 500 calo mỗi ngày so với những người khác. Và họ đã tăng được 2 cân, trong khi những người khác giảm được 2 cân.
Các nhà nghiên cứu không biết chắc chắn lý do tại sao mọi người ăn nhiều hơn đáng kể những thứ đã qua chế biến. Tuy nhiên, dù bằng cách nào thì thực phẩm chế biến quá kỹ cũng dẫn đến ăn quá nhiều và tăng cân.
An Dương