Toàn tỉnh đang có 665 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, với hơn 1.000 thành viên. Tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX năm 2012, nhiều HTX nông nghiệp đã chủ động, linh hoạt trong sản xuất, kinh doanh; từng bước sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với khai thác các sản phẩm thế mạnh, chủ lực của địa phương.
Mô hình trồng dứa Queen của HTX bản Bo Xanh, xã Mường Giôn, huyện Quỳnh Nhai
Đầu tháng 7 là thời điểm chính vụ thu hoạch thanh long ruột đỏ của Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Quỳnh Thuận, xã Chiềng Pha, huyện Thuận Châu. Bà Hoàng Thị Thảo, Giám đốc HTX, thông tin: HTX có 13 ha thanh long ruột đỏ trồng theo quy trình VietGAP, đã được cấp mã số vùng trồng.
Sản lượng dự kiến năm nay ước đạt 200 tấn quả. Nhờ sự quan tâm của Liên minh HTX tỉnh và huyện Thuận Châu, chúng tôi đã kết nối với HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng, huyện Mai Sơn để được hướng dẫn các quy trình chăm sóc và bao tiêu sản phẩm, nên thành viên HTX rất yên tâm phát triển sản xuất. Hiện nay, với giá bán bình quân 25.000 đồng/1 kg, sẽ mang lại cho HTX doanh thu khoảng 5 tỷ đồng.
HTX bản Bo Xanh, xã Mường Giôn, huyện Quỳnh Nhai đang trồng và chăm sóc dứa Queen. Ông Tòng Văn Huấn, Giám đốc HTX, cho biết: Thực hiện việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, HTX chúng tôi đã trồng 15,5 ha giống dứa Queen. Liên kết với Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao, chúng tôi được cung ứng về giống và hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc nên toàn bộ diện tích dứa của HTX phát triển tốt.
Đồng thời, Công ty và HTX đã ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm, cam kết xây dựng giá mua dứa hợp lý cho từng thời điểm, đảm bảo bằng hoặc cao hơn giá thị trường. Vụ dứa vừa qua, HTX thu hoạch 42 tấn, được thu mua với giá 4.300 đồng loại I và 2.860 đồng loại II.
Ông Lê Tiến Lợi, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, thông tin: Những năm qua, các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã chủ động, tích cực trong việc liên kết với các hộ dân để hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung, đảm bảo nguồn nguyên liệu chất lượng, góp phần nâng số sản phẩm đạt OCOP toàn tỉnh lên 83 sản phẩm, trong đó, 1 sản phẩm hạng 5 sao, còn lại là các sản phẩm đạt 3 sao và 4 sao.
Đồng hành, hỗ trợ các HTX nông nghiệp, Liên minh HTX tỉnh triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các HTX về mặt bằng làm trụ sở, kho bãi, tăng định mức vay vốn tín chấp, thủ tục, lãi suất, thời gian vay phù hợp để đầu tư sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.
Đến nay, có hơn 57 HTX được vay vốn để mở rộng, phát triển sản xuất từ nguồn Quỹ hỗ trợ HTX với tổng dư nợ trên 14,7 tỷ đồng. Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh còn chủ động xây dựng mô hình và tổ chức đưa sản phẩm của các HTX lên sàn thương mại điện tử, cổng thông tin điện tử kết nối cung - cầu của Liên minh HTX Việt Nam; đồng thời, từng bước xây dựng cổng thông tin điện tử sản phẩm nông sản của Liên minh HTX tỉnh Sơn La.
Bên cạnh những thuận lợi, kết quả mà các HTX nông nghiệp đã và đang làm được, hiện còn có những khó khăn, như: Các HTX nông nghiệp chưa chủ động trong tiêu thụ nông sản, còn phụ thuộc, trông chờ nhiều vào cơ chế, chính sách hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước. Tình trạng nhiều hộ nông dân, thành viên HTX mặc dù đã ký hợp đồng nhận đầu tư ứng trước của doanh nghiệp, HTX, nhưng khi giá thị trường biến động, lại đem sản phẩm bán cho tư thương với giá cao hơn, điều này gây khó khăn cho các HTX trong việc kêu gọi và duy trì hợp đồng tiêu thụ nông sản với các doanh nghiệp.
Phát huy hiệu quả, vai trò của các HTX nông nghiệp trong việc liên kết, tiêu thụ nông sản, mang lại hiệu quả kinh tế cao trong khu vực nông nghiệp, nông thôn, Liên minh HTX tỉnh tập trung bồi dưỡng, tập huấn nguồn nhân lực, nâng cao trình độ cán bộ quản lý. Vận động, hướng dẫn các HTX sản xuất theo hướng an toàn, hữu cơ, tích hợp đa giá trị, thực hiện kinh tế nông nghiệp tuần hoàn.
Đổi mới tư duy trong sản xuất, kinh doanh và liên kết; tiếp tục mở rộng quy mô của HTX thông qua nhiều giải pháp khác nhau, từ việc tăng quy mô về thành viên, quy mô về doanh thu đến việc hợp tác với các HTX khác cùng lĩnh vực để mở rộng kinh doanh và hợp tác.
Th. Hương
