Cơ hội và thách thức xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc

15:22 08/05/2025

Việt Nam sở hữu lợi thế lớn nhờ bờ biển dài, nhiều đảo và các dãy núi nhô ra biển, tạo điều kiện thuận lợi cho nghề nuôi chim yến. Chất lượng tổ yến Việt Nam được đánh giá vượt trội so với các nước trong khu vực, với tiềm năng khai thác thương mại hóa cao.

Việt Nam có hơn 70 doanh nghiệp tham gia chương trình giám sát, hơn 4.000 nhà yến được kiểm tra an toàn dịch bệnh - Ảnh: VGP/Đỗ HươngViệt Nam có hơn 70 doanh nghiệp tham gia chương trình giám sát, hơn 4.000 nhà yến được kiểm tra an toàn dịch bệnh - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Gia tăng số lượng nhà yến mạnh mẽ

Ngành nuôi yến tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, với sự gia tăng nhanh chóng về số lượng nhà yến. Theo Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), từ hơn 8.300 nhà yến năm 2017, con số này tăng lên 11.740 nhà vào tháng 8/2019, đạt 22.363 nhà vào năm 2021, 23.742 nhà năm 2022, 26.561 nhà năm 2023, và đến năm 2024 là 29.320 nhà. 

Kiên Giang dẫn đầu với 2.981 nhà yến (giảm nhẹ so với 2.995 nhà năm 2022), tiếp theo là Tiền Giang (1.732 nhà), Đắk Lắk (1.725 nhà), và Bình Thuận (1.680 nhà). Sản lượng tổ yến năm 2024 ước đạt 270 tấn, tăng 8% so với năm 2023, hướng tới mục tiêu 350-400 tấn/năm theo Chiến lược phát triển chăn nuôi đến năm 2030.

Việt Nam sở hữu lợi thế lớn nhờ bờ biển dài, nhiều đảo, và các dãy núi nhô ra biển, tạo điều kiện thuận lợi cho nghề nuôi chim yến. Chất lượng tổ yến Việt Nam được đánh giá vượt trội so với các nước trong khu vực, với tiềm năng khai thác thương mại hóa cao. Tuy nhiên, sự phát triển chưa đồng bộ và thiếu quản lý chặt chẽ đang đặt ra nhiều thách thức.

Kể từ khi tổ yến được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) ưu tiên đàm phán xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc vào năm 2018, quá trình này đã đạt nhiều bước tiến quan trọng. Ngày 9/11/2022, Nghị định thư về kiểm dịch, kiểm tra, và vệ sinh thú y cho tổ yến sạch được ký kết, mở ra cơ hội lớn cho ngành yến Việt Nam. Đến nay, 13 doanh nghiệp được Trung Quốc chấp thuận xuất khẩu, đạt sản lượng hơn 4 tấn tổ yến tinh chế và hàng triệu sản phẩm, với giá trị vượt 4 triệu USD.

Để mở rộng loại hình xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục đàm phán, dẫn đến việc ký kết Nghị định thư mới với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) vào ngày 15/4/2025, bao gồm cả tổ yến thô và tổ yến sạch, thay thế Nghị định thư 2022. Nghị định thư 2025 yêu cầu khắt khe hơn, bao gồm chứng nhận an toàn dịch bệnh (cúm gia cầm, Newcastle), giới hạn nitrit, nhôm, kiểm tra cảm quan, và xử lý nhiệt (nhiệt độ tâm sản phẩm không dưới 70°C trong ít nhất 3,6 giây). Các cơ sở sơ chế và chế biến phải đăng ký với GACC, chỉ sản phẩm sau ngày đăng ký mới được xuất khẩu, với bao bì niêm phong, ghi nhãn bằng tiếng Trung và tiếng Anh, kèm Giấy chứng nhận kiểm dịch thú y thống nhất giữa hai bên.

Hiện, hơn 70 doanh nghiệp tham gia chương trình giám sát, hơn 4.000 nhà yến được kiểm tra an toàn dịch bệnh, và hơn 220 mẫu tổ yến được xét nghiệm an toàn thực phẩm. Điều này cho thấy nỗ lực lớn trong việc đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt khi Trung Quốc tiêu thụ khoảng 300 tấn tổ yến mỗi năm, chiếm 80% thị phần toàn cầu.

Hội nghị triển khai Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc - Ảnh: VGP/Đỗ HươngHội nghị triển khai Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Thách thức từ hàng giả, hàng kém chất lượng

Hôm nay (8/5), tại Hội nghị triển khai Nghị định thư về xuất khẩu tổ yến sang Trung Quốc do Cục Chăn nuôi và Thú y, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, các đại biểu đã tập trung thảo luận về những vấn đề nóng, đặc biệt là khó khăn trong truy xuất nguồn gốc, sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ, cùng tình trạng yến giả, nhái, kém chất lượng tràn lan trên thị trường.

Theo bà Lý Hứa Thị Lan Phương, Ủy viên Hiệp hội Yến sào Việt Nam, lượng yến nhập khẩu từ nước ngoài vào Việt Nam vượt xa sản xuất trong nước, lại không được kiểm soát chặt chẽ, dẫn đến giá trị tổ yến sụt giảm. Trên các nền tảng như TikTok Shop, bất kỳ ai cũng có thể bán yến mà không cần kiểm chứng nguồn gốc, khiến người tiêu dùng dễ "tiền mất, tật mang".

Ông Phan Việt Hưng từ Công ty Nhà yến Việt Nam (Ninh Thuận) cũng nhấn mạnh sự phổ biến của hàng giả, hàng nhái trên mạng xã hội, nơi không có cơ chế kiểm soát chất lượng. 

Bên cạnh đó, sự cạnh tranh từ Malaysia, Indonesia và sắp tới là Thái Lan, khiến tổ yến Việt Nam gặp thách thức lớn. Ông Hồng Đình Khoa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Yến sào Việt Nam, cho biết các nhà bán buôn Trung Quốc e dè với sản phẩm Việt Nam do thiếu niềm tin, trong khi họ quen sử dụng yến từ Malaysia và Indonesia. Bà Nguyễn Thị Thu Hà, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Dinh dưỡng Avanest, thừa nhận tổ yến Việt phải cạnh tranh khốc liệt, dù chất lượng được đánh giá cao, nhưng đối tác Trung Quốc vẫn cần sản phẩm "đạt chuẩn" để tin tưởng tuyệt đối.

Để tận dụng cơ hội từ thị trường Trung Quốc, ông Dương Tất Thắng, Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y, khẳng định cần xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, quy hoạch vùng nuôi, và nâng cao chất lượng sản phẩm. Các doanh nghiệp được khuyến khích chế biến sâu, cạnh tranh lành mạnh, và hướng tới xây dựng thương hiệu quốc gia. Việc hoàn thiện khung pháp lý, ứng dụng khoa học công nghệ, và tăng cường giám sát an toàn thực phẩm là những bước đi cần thiết.

Hơn nữa, cần tháo gỡ vướng mắc pháp lý về cấp phép xây dựng nhà yến – hiện đa số chưa được cấp phép chính thức – và kiểm dịch động vật. Sự phối hợp giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp, và người dân sẽ giúp ngành yến Việt Nam không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu mà còn tạo dựng uy tín trên thị trường quốc tế.

Theo Chinhphu.vn

  • Cùng chuyên mục

Giá cao su ngày 18/8: Đầu tuần khởi sắc

Giá cao su ngày 18/8, giá cao su đồng loạt tăng trưởng tích cực trên các sàn giao dịch châu Á và thị trường nội địa, mở đầu tuần mới với tín hiệu lạc quan.

Thị trường - 09:33 18/08/2025

Tỷ giá USD hôm nay 18/8: Đồng bạc xanh tiếp tục chịu áp lực giảm trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất

Rạng sáng 18/8, Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD giữ nguyên ở mức 25.249 đồng. Trong khi đó, trên thị trường quốc tế, chỉ số USD Index (DXY) đo sức mạnh đồng bạc xanh so với 6 đồng tiền chủ chốt đứng ở mức 97,84, phản ánh xu hướng giảm giá khi giới đầu tư tin rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm nới lỏng chính sách tiền tệ.

Thị trường - 06:19 18/08/2025

Giá xăng dầu hôm nay 18/8: Giá dầu thế giới chịu áp lực giảm

Thị trường dầu mỏ toàn cầu bước sang tuần mới với nhiều áp lực giảm giá khi cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin chưa mang lại đột phá nào. Trong nước, giá xăng RON95 tiếp tục duy trì dưới ngưỡng 20.000 đồng/lít sau kỳ điều hành mới nhất của liên Bộ Công Thương – Tài chính.

Thị trường - 06:15 18/08/2025

Giá vàng hôm nay 18/8: Đi ngang trong tuần, chờ tín hiệu từ Fed, SJC giữ kỷ lục 124,5 triệu đồng/lượng

Giá vàng thế giới tuần này được dự báo tiếp tục đi ngang trong biên độ hẹp, khi nhà đầu tư chờ đợi tín hiệu rõ ràng hơn từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Ngược lại, trong nước, vàng SJC vẫn giữ ở mức kỷ lục 124,5 triệu đồng/lượng, phản ánh sự khác biệt rõ rệt so với xu hướng quốc tế.

Thị trường - 06:11 18/08/2025

Giá tiêu hôm nay 18/8: Nội địa giảm nhẹ, Mỹ tăng nhập khẩu mạnh từ Việt Nam

Ngày 18/8, thị trường hồ tiêu trong nước ghi nhận mức giảm nhẹ so với hôm qua, trong khi xuất khẩu sang Mỹ tiếp tục chiếm ưu thế vượt trội. Diễn biến này cho thấy vai trò dẫn dắt của hồ tiêu Việt Nam trên bản đồ thương mại toàn cầu ngày càng rõ nét.

Thị trường - 05:59 18/08/2025

Giá cà phê hôm nay 18/8: Nội địa giữ đỉnh, thế giới đi ngang

Sáng 18/8, giá cà phê tại các tỉnh Tây Nguyên tiếp tục duy trì ở mức cao, trong khi thị trường thế giới ghi nhận xu hướng đi ngang. Xuất khẩu từ Brazil giảm mạnh càng khiến nguồn cung toàn cầu trở nên khan hiếm, góp phần giữ vững mặt bằng giá.

Thị trường - 05:54 18/08/2025

Giá cà phê hôm nay 18/8: Nội địa giữ đỉnh, thế giới đi ngang, Brazil giảm mạnh xuất khẩu

Sáng 18/8, giá cà phê tại các tỉnh Tây Nguyên tiếp tục duy trì ở mức cao, trong khi thị trường thế giới ghi nhận xu hướng đi ngang. Xuất khẩu từ Brazil giảm mạnh càng khiến nguồn cung toàn cầu trở nên khan hiếm, góp phần giữ vững mặt bằng giá.

Thị trường - 05:54 18/08/2025

Giá sầu riêng hôm nay 18/8: Thị trường ổn định

Giá sầu riêng hôm nay 18/8, thị trường ổn định, sầu riêng Thái loại A duy trì mức 75.000 – 80.000 đồng/kg, tuy nhiên Ri6 lại ở mức thấp.

Thị trường - 05:30 18/08/2025

Tỷ giá USD hôm nay 17/8: Đồng bạc xanh tiếp tục mất giá, thị trường hướng về quyết định của Fed

Đồng USD tiếp tục ghi nhận đà giảm trong tuần qua khi kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sớm hạ lãi suất ngày càng rõ rệt, khiến chỉ số DXY lùi xuống 97,84 điểm. Trong nước, tỷ giá trung tâm ngày 17/8 được Ngân hàng Nhà nước giữ nguyên ở mức 25.249 đồng/USD, trong khi giá mua bán tại các ngân hàng thương mại duy trì quanh ngưỡng 26.000 – 26.450 đồng/USD.

Thị trường - 06:20 17/08/2025

Giá xăng dầu hôm nay 17/8: Thị trường trượt dài hai tuần liên tiếp

Sau hai tuần liên tục lao dốc, giá dầu thế giới tiếp tục giảm, kéo theo giá xăng dầu trong nước đồng loạt hạ nhiệt trong kỳ điều hành mới nhất của liên Bộ Công Thương - Tài chính.

Thị trường - 06:14 17/08/2025