Theo Tổng cục Hải quan, công tác quản lý, giám sát hải quan trong năm 2023 tiếp tục tăng cường trên tất cả các khâu, đồng thời, hiện đại hóa, tự động hóa công tác kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan bằng trang thiết bị đã giảm tỷ lệ kiểm tra trong quá trình làm thủ tục hải quan.
Cán bộ hải quan làm thủ tục kiểm tra hàng hóa.
Tổng cục Hải quan tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi nội dung hoàn thiện các quy trình nghiệp vụ, gồm: Quy trình sửa đổi, bổ sung Quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hoá XNK; quy trình thí điểm về nghiệp vụ quản lý, sử dụng seal định vị điện tử trong giám sát đối với hàng hóa chịu sự giám sát hải quan vận chuyển bằng container; quy trình thủ tục hải quan đối với hành lý của người xuất cảnh, nhập cảnh, hàng hoá do người xuất cảnh, nhập cảnh mang trong hành lý; giám sát hải quan tại các cửa khẩu quốc tế; sửa đổi Quy định kiểm tra hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu bằng máy soi container...
Tổng cục Hải quan ký thỏa thuận hợp tác với Tổng công ty Hàng không Việt Nam nhằm đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động kiểm tra, giám sát hải quan, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và tạo điều kiện cho hoạt động vận chuyển hàng hóa và hành khách qua đường hàng không. Trình Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ phê duyệt chủ trương nghiên cứu, xây dựng Đề án triển khai thí điểm kết nối, chia sẻ thông tin giữa cặp cảng biển cuả Việt Nam và Hoa Kỳ nhằm rút ngắn thời gian thông quan các container xuất khẩu của Việt Nam tại các cảng của Hoa Kỳ, góp phần tạo thuận lợi thương mại, trong đó, đề xuất giao các bộ, ngành phối hợp, đảm bảo việc kết nối thông tin đến Cổng thông tin một cửa quốc gia...
Về triển khai Đề án cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh: Nền tảng cửa khẩu số là một nền tảng mới, chưa được quy định cụ thể tại các văn bản quy phạm pháp luật; việc triển khai còn liên quan đến nhiều bộ, ngành, cơ quan chức năng quản lý tại cửa khẩu. Để sẵn sàng triển khai cửa khẩu số và thống nhất với UBND các tỉnh biên giới đất liền thiết kế, quy hoạch tổng thể và phối hợp đầu tư trang thiết bị kiểm tra, giám sát hải quan tại các cửa khẩu theo mô hình cửa khẩu số (cửa khẩu thông minh), Tổng cục Hải quan đã có văn bản gửi Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh về mô hình thí điểm cửa khẩu số tại Cầu Bắc Luân II, Móng Cái. Làm việc với Đoàn công tác của tỉnh Lào Cai và thành lập đoàn công tác làm việc với Ban quản lý khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai khảo sát trao đổi về quy trình và các bước thực hiện trên phần mềm và khả năng chia sẻ các chỉ tiêu thông tin dữ liệu hải quan để tích hợp với phần mềm cửa khẩu số tại cửa khẩu đường bộ số II Kim Thành – Lào Cai và việc bố trí điểm tập kết, quy hoạch, kiểm tra, giám sát hàng hóa XNK …
Trong công tác kiểm tra, giám sát hàng hóa có yêu cầu bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) và xác định xuất xứ hàng hóa, ghi nhãn hàng hóa: Tổng cục Hải quan đã tích cực phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng và ban hành Nghị định số 65/2023/NĐ-CP ngày 23/8/2023 thay thế Nghị định số 103/2006/NĐ-CP và 105/2006/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật SHTT về sở hữu công nghiệp, bảo vệ quyền SHTT và quản lý nhà nước về SHTT; Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch ban hành Nghị định số 17/2023/NĐ-CP ngày 26/4/2023 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật SHTT về quyền tác giả, quyền liên quan.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan đã hoàn thiện và triển khai Cổng dịch vụ công trực tuyến về SHTT và bắt đầu triển khai từ 15/11/2023, tổ chức 02 khóa tập huấn tại miền Bắc và miền Nam cho các cán bộ Hải quan và doanh nghiệp về các thay đổi liên quan đến Luật SHTT sửa đổi bổ sung cũng như cách thức vận hành của Cổng dịch vụ công nói trên.
Việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy định và phối hợp xây dựng các văn bản pháp quy để triển khai Luật SHTT sửa đổi bổ sung đã góp phần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho thẩm quyền về chủ động tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa có nghi ngờ giả mạo về SHTT của cơ quan Hải quan. Đồng thời việc xây dựng và hoàn thiện Cổng dịch vụ công và hệ thống đã góp phần tạo thuận lợi thương mại, cải cách thủ tục hành chính và hướng đến thủ tục hải quan phi giấy tờ.
T.Hằng (BCĐ38QG)
