Hà Nội và tầm nhìn “bến đỗ” của các tập đoàn bán dẫn toàn cầu

Tạo cú hích từ chính sách

Sau gần một thập kỷ thực hiện chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ, Việt Nam đã ghi nhận bước tiến mạnh cả về số lượng và chất lượng doanh nghiệp. Từ chỗ chủ yếu tham gia khâu gia công đơn giản, nhiều doanh nghiệp trong nước nay đã có thể cung ứng linh kiện, thiết bị và phụ tùng trực tiếp cho các tập đoàn đa quốc gia.

Theo thống kê của cơ quan quản lý, hiện có khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, trong đó hàng nghìn đơn vị đã tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp sản xuất lớn trong và ngoài nước. Nhiều doanh nghiệp nội địa đã chuyển từ vị thế bị động nhận đơn hàng sang chủ động thiết kế, kiểm soát chất lượng, thậm chí tham gia vào khâu sản xuất linh kiện tinh vi có giá trị gia tăng cao.

Các chính sách ưu đãi theo Nghị định 111/2015/NĐ-CP và chương trình hỗ trợ của Bộ Công Thương đã tạo hiệu ứng lan tỏa rõ rệt. Hàng nghìn doanh nghiệp được đào tạo, tham gia chương trình học hỏi mô hình quốc tế, chuyển giao công nghệ và kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây được xem là “bàn đạp” quan trọng giúp doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực cạnh tranh và giảm dần sự phụ thuộc vào nhập khẩu linh kiện.

Hoàn thiện thể chế, nâng tầm doanh nghiệp nội

Bên cạnh những kết quả tích cực, ngành công nghiệp hỗ trợ vẫn đối mặt nhiều thách thức. Phần lớn doanh nghiệp có quy mô nhỏ, năng lực tài chính và công nghệ còn hạn chế. Tỷ lệ tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu tuy đã tăng nhưng vẫn thấp so với tiềm năng.

Trước thực tế đó, Chính phủ đã ban hành nghị định sửa đổi và bổ sung một số quy định về phát triển công nghiệp hỗ trợ, với trọng tâm là mở rộng phạm vi hỗ trợ từ nghiên cứu, thử nghiệm, chuyển giao công nghệ đến xúc tiến thị trường và ưu đãi thuế. Các chuyên gia nhận định, chính sách mới sẽ tạo “đòn bẩy” quan trọng giúp lĩnh vực này tăng tốc, thu hút thêm đầu tư trong và ngoài nước.

Song song, cơ quan quản lý đang triển khai kế hoạch xây dựng các chuỗi giá trị chuyên sâu để đón đầu các dự án đầu tư quy mô lớn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao. Mục tiêu là giúp nhà đầu tư nước ngoài tìm thấy sẵn hệ sinh thái doanh nghiệp cung ứng nội địa, từ đó rút ngắn quá trình triển khai dự án tại Việt Nam — một chiến lược được ví như “làm ổ đón đại bàng”.

Bên cạnh đó, việc chuyển từ cơ chế “tiền kiểm sang hậu kiểm”, cắt giảm thủ tục hành chính và tăng cường phân cấp cho địa phương cũng đang được đẩy mạnh. Đề xuất thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển công nghiệp với quy mô tương đương 1% GDP được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp nội có thêm nguồn lực phát triển bền vững.

Hà Nội – trung tâm mới của công nghiệp bán dẫn

Song song với chính sách quốc gia, Hà Nội đang nổi lên như địa phương tiên phong trong việc “dọn ổ” đón dòng vốn đầu tư vào ngành công nghiệp bán dẫn – lĩnh vực được ví là “mạch máu” của nền kinh tế số. Thành phố xác định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là trụ cột phát triển, trong đó bán dẫn là ngành nền tảng, mang tính chiến lược dài hạn.

Chính quyền Thủ đô đang đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư và triển khai cơ chế thử nghiệm chính sách (sandbox) để khuyến khích các mô hình đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ cao. Đây được coi là “đòn bẩy pháp lý” quan trọng, giúp rút ngắn thời gian thực hiện các dự án công nghệ và tạo điều kiện cho doanh nghiệp thử nghiệm mô hình mới.

VT